خلیج فارس میراث هویت ایرانی، سرمایه‌ای برای آینده
۱۰ اردیبهشت‌ماه، روزی است که در تقویم رسمی ایران به عنوان «روز ملی خلیج فارس» نام‌گذاری شده است. روزی نه‌فقط یادآور پایان حضور استعمارگران پرتغالی از آب‌های جنوب ایران در سال ۱۶۲۲ میلادی است، بلکه نمادی از ساختمانی، تمدن و اصالت ایرانی در برابر هجمه‌های تاریخی و معاصر است.
✍️معصومه صالحی
شیرین خبر – خلیج فارس نامی به قدمت تاریخ
نام «خلیج فارس» ریشه در متون باستانی و منابع تاریخی متعددی دارد. از سنگ‌نوشته‌های هخامنشی تا آثار جغرافی‌دانان یونانی، اسلامی و اروپایی، همگی این پهنه آبی را با عنوان «خلیج فارس» یا «الخلیج الفارسی» ثبت کرده‌اند. این نام نه‌تنها یک واژه جغرافیایی، بلکه بخشی از هویت تاریخی ایران و ایرانیان است. در دوره‌های معاصر، تلاش‌هایی از برخی عربی و جریان‌های سیاسی خاص برای تحریف این نام و جایگزینی آن با واژه‌هایی جعلی صورت گرفته، اما اسناد بین‌المللی و تاریخی بی‌تردید گواه بر اصالت نام خلیج فارس هستند.
۱۰ اردیبهشت؛ نماد مقاومت ملی
انتخاب ۱۰ اردیبهشت به عنوان روز ملی خلیج فارس به مناسبت اخراج نیروهای پرتغالی از قلعه هرمز در سال ۱۶۲۲ توسط سپاه ایران به رهبری امام قلی‌خان (از سرداران شاه عباس صفوی) صورت گرفته است. این رویداد، اولین طرح جدی از مقابله با استعمار اروپا در منطقه به شماره می‌رود. بزرگداشت این روز، نه صرفاً یک یادآوری تاریخی، بلکه یک ضرورت ملی برای پاسداشت استقلال، هویت و غرور ایرانی است.
خلیج فارس در اقتصاد و ژئوپلیتیک معاصر
خلیج فارس امروز یکی از مهمترین مناطق ژئوپلیتیکی جهان است. بزرگی از ذخایر نفت و گاز جهان در این منطقه قرار دارد و تنگه هرمز، به‌عنوان شاه‌راهی انتقال انرژی، اهمیت حیاتی این آبراه را دوچندان کرده است. ایران با داشتن خط ساحلی و بنادری مهم در این منطقه، نقش کلیدی در امنیت و مدیریت این آبراه دارد.
اما فراتر از انرژی، خلیج فارس می‌تواند به کانونی برای توسعه پایدار، گردشگری دریایی، همکاری‌های منطقه‌ای و دیپلماسی فرهنگی تبدیل شود. حفظ محیط زیست خلیج فارس، صیانت از آبزیان آن، و مقابله با محیط زیست‌محیطی از چالش‌های پیش روی آینده این پهنه آبی هستند که نیازمند عزم ملی و منطقه‌ای هستند.
وظیفه ما از نماد تا عمل
گرچه جشن‌ها، مراسم نمادین و چاپ مقالات در بزرگداشت روز ملی خلیج فارس ارزشمند است، اما صیانت از این میراث تاریخی در گرو عملی است. آموزش دقیق تاریخ، تولیدات متنوع و چندرسانه‌ای برای مخاطبان داخلی و خارجی، تقویت دیپلماسی فرهنگی در سطح منطقه و جهان، توسعه بنادر جنوبی و ارتقای توان دریایی کشور، از جمله گام‌هایی است که باید از نمادهای برداشت برداشته شود.
سخن پایانی
خلیج فارس، بخشی جدانشدنی از سرزمین ایران است. هم در جغرافیا، هم در حافظه تاریخی، و هم در قلب میلیون‌ها ایرانی. روز ملی خلیج فارس فرصتی است برای بازاندیشی در نسبت ما با این دریا، برای تقویت انسجام ملی و حضور تمدنی ایران در گستره جنوب. پاسداری از خلیج فارس، نه یک انتخاب، بلکه یک وظیفه تاریخی است.