به مناسبت گرامیداشت هفته معلم: پشت نیمکت‌های خاک‌خورده اهواز؛ روایت‌هایی از یک شغل فراموش‌شده
در روزهایی که تقویم آموزشی کشور رنگ و بویی از قدردانی و ارج نهادن به مقام معلم به خود گرفته است، این گزارش نگاهی متفاوت و از نزدیک به وضعیت معلمان شهر اهواز دارد؛ قشری که با عشق تعلیم می‌دهند، اما زیر سایه مشکلات عدیده معیشتی و آموزشی قرار گرفته‌اند.
✍️ امینا قطبی
شیرین خبر- معلمی تنها یک شغل نیست، بلکه ترکیبی از عشق، فداکاری، خلاقیت و تاب‌آوری در برابر چالش‌هایی است که گاه فراتر از ظرفیت انسانی می‌رود. بسیاری از معلمان اهوازی می‌گویند که معلمی برایشان آرزویی از دوران کودکی بوده، اما امروز که در عمل در این عرصه گام گذاشته‌اند، با واقعیت‌های دشواری روبرو شده‌اند که کمتر کسی از بیرون از آن آگاه است.
از آرزو تا واقعیت: راهی که ساده نیست
خانم مریم طاهری، معلم مقطع ابتدایی در یکی از مدارس اهواز که ۱۵ سال سابقه خدمت دارد، با اشاره به عشق دوران کودکی‌اش برای معلم شدن می‌گوید: «من همیشه دوست داشتم معلم باشم. هنوز هم عاشق بچه‌ها و کلاس درسم هستم، اما نمی‌توان انکار کرد که با حقوقی که دریافت می‌کنیم، زندگی کردن بسیار دشوار شده است. در سال‌های اخیر حتی خرید ملزومات اولیه کلاس هم از جیب خودمان شده است.»
کلاس‌هایی شلوغ، مدارسی فرسوده، امکاناتی محدود
بسیاری از مدارس مناطق محروم اهواز با مشکلات ساختاری و تجهیزاتی روبه‌رو هستند. سقف‌هایی که در زمستان چکه می‌کنند، کولرهایی که تابستان‌های داغ خوزستان را طاقت‌فرسا می‌کنند و تخته‌هایی که به سختی قابل استفاده‌اند. آقای نصرالله عبدی، دبیر علوم اجتماعی در یکی از مدارس می‌گوید: «کلاس ما بالای ۴۰ دانش‌آموز دارد. نه صندلی کافی داریم، نه تهویه مناسب. آموزش با این شرایط کیفیت لازم را ندارد.»
احترام از دست رفته یا ارتباطی گسسته؟
در گذشته، معلم منزلتی خاص داشت؛ اما بسیاری از معلمان اهوازی معتقدند که امروز آن احترام و حرمت کمرنگ شده است. خانم زهرا منصوری، مدیر دبستانی در کوی رمضان، با نگاهی تلخ می‌گوید: «وقتی پدر و مادرها جلوی دانش‌آموز به راحتی از معلم انتقاد می‌کنند یا در فضای مجازی به بی‌احترامی دامن می‌زنند، نباید انتظار داشت که دانش‌آموز حرمت نگه دارد. ما نیاز به بازسازی این رابطه داریم.»
معیشت؛ زخم کهنه‌ی معلمان
یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌هایی که در این گزارش با آن مواجه شدیم، وضعیت اقتصادی معلمان بود. آقای حیدر سلیمی، آموزگار باسابقه دبیرستان در منطقه باهنر اهواز، می‌گوید: «با تورم موجود، حقوق معلمان نه‌تنها کفاف زندگی نمی‌دهد، بلکه باعث شده بسیاری به شغل دوم و حتی سوم روی بیاورند. چطور می‌توان انتظار داشت معلمی که دغدغه اجاره خانه و شهریه دانشگاه فرزندانش را دارد، با تمرکز کامل تدریس کند؟»
رتبه‌بندی؛ امیدی که هنوز کامل نشده است
اگرچه اجرای نظام رتبه‌بندی معلمان به عنوان یکی از مطالبات اصلی فرهنگیان آغاز شده، اما بسیاری از معلمان اهوازی معتقدند که این طرح هنوز به طور کامل عدالت را برقرار نکرده و نارضایتی‌هایی وجود دارد. خانم افسانه موسوی، معلم پایه ششم در کیان‌آباد، می‌گوید: «طرح خوبی است، اما هنوز اجراهای ناقص و ناهماهنگ زیادی دارد. باید به معلمی نگاه سرمایه‌گذارانه داشت، نه هزینه‌ای.»
اشک و لبخند پشت میز درس
معلمی شغلی است پر از لحظه‌های ناب انسانی. خانم سمیرا عیسی‌زاده، معلم کلاس اول در منطقه زرگان اهواز، با اشک در چشمانش خاطره‌ای را تعریف می‌کند: «سال گذشته دانش‌آموزی داشتم که مادرش را از دست داده بود و خیلی گوشه‌گیر شده بود. یک روز که شعر صبح‌به‌خیر را با همه می‌خواندیم، آمد بغلم را گرفت و گفت: شما مثل مامانم هستی. این لحظات تمام خستگی‌های آدم را می‌شوید.»
ما را دریابید، نه فقط در هفته معلم
بسیاری از فرهنگیان اهوازی تاکید دارند که نباید توجه به معلمان محدود به هفته معلم باشد. آقای مجید آقاجری، دبیر ادبیات، معتقد است: «قدردانی از معلم نباید به یک شاخه گل و یک لوح تقدیر خلاصه شود. ما باید از مسئولان بخواهیم که برنامه‌ریزی بلندمدت و هدفمند برای بهبود وضعیت معلمان داشته باشند.»
جمع‌بندی: آموزش و پرورش، نیازمند نگاه راهبردی
اهواز با جمعیت بالا، گرمای طاقت‌فرسا و شرایط اقتصادی خاص، نیازمند توجهی مضاعف به وضعیت فرهنگیان خود است. این گزارش تنها گوشه‌ای از دغدغه‌ها و چالش‌های معلمانی است که عاشقانه در حال ساختن آینده این شهر هستند.
فراموش نکنیم که هر جامعه‌ای از جایگاهی که برای آموزش و معلم قائل است، شناخته می‌شود. اگر می‌خواهیم اهواز توسعه یابد، باید معلم را در اولویت توسعه قرار دهیم.